Ομαδικά συνταξιοδοτικά ασφαλιστήρια συμβόλαια – Φορολογική αντιμετώπιση – Πλεονεκτήματα
Του Μάριου Βαγενά
Λογιστή-Φοροτεχνικού
Με την συνεργασία της Άννας Μαραγκού (Ασφαλιστικός Σύμβουλος)
Τι ισχύει για τις δαπάνες των ομαδικών ή ατομικών συνταξιοδοτικών ασφαλιστηρίων συμβολαίων καθώς και των συμβολαίων ιατροφαρμακευτικής και νοσοκομειακής κάλυψης προσωπικού και ποιά τα πλεονεκτήματα.
Σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος Ν.4172/2013 (και την τελευταία κωδικοποίηση Ν.4447/2016 (ΦΕΚ Α’ 241/23.12.2016)) και συγκεκριμένα το άρθρο 12 παρ. 1 το ακαθάριστο εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις περιλαμβάνει τα πάσης φύσεως εισοδήματα σε χρήμα ή σε είδος που αποκτώνται στο πλαίσιο υφιστάμενης, παρελθούσας ή μελλοντικής εργασιακής σχέσης.
Ως ακαθάριστα εισοδήματα από μισθωτή εργασία και συντάξεις θεωρούνται τα εξής:
α) ημερομίσθιο, μισθός, επίδομα αδείας, επίδομα ασθενείας, επίδομα εορτών, αποζημίωση μη ληφθείσας άδειας, αμοιβές, προμήθειες, επιμίσθια και φιλοδωρήματα,
β) επιδόματα περιλαμβανομένων του επιδόματος κόστους διαβίωσης, του επιδόματος ενοικίου, της αποζημίωσης εξόδων φιλοξενίας ή ταξιδίου,
γ) αποζημίωση εξόδων στα οποία έχει υποβληθεί ο εργαζόμενος ή συγγενικό πρόσωπο του εργαζομένου,
δ) παροχή οποιασδήποτε μορφής που λαμβάνει ο εργαζόμενος πριν την έναρξη της εργασιακής σχέσης,
ε) αποζημιώσεις για τη λύση ή καταγγελία της εργασιακής σχέσης,
στ) συντάξεις που χορηγούνται από κύριο και επικουρικό φορέα υποχρεωτικής ασφάλισης, καθώς και από επαγγελματικά ταμεία που έχουν συσταθεί με νόμο,
ζ) το ασφάλισμα που καταβάλλεται εφάπαξ ή με τη μορφή περιοδικής παροχής στο πλαίσιο ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων,
η) κάθε άλλη παροχή που εισπράττεται έναντι υφιστάμενης, παρελθούσας ή μελλοντικής εργασιακής σχέσης,
θ) ποσοστό εώς 35% των κερδών πρό φόρων, το οποίο καταβάλλεται από τους φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας στους εργαζόμενους τους.
Στην παράγραφο 1 του άρθρου 13 του ίδιου Νόμου αναφέρεται ότι με την επιφύλαξη των διατάξεων των παραγράφων 2,3,4 και 5 οποιεσδήποτε παροχές σε είδος που λαμβάνει ένας εργαζόμενος ή συγγενικό πρόσωπο αυτού συνυπολογίζονται στο φορολογητέο εισόδημα του στην αγοραία αξία τους (ως αγοραία αξία νοείται το κόστος της παροχής που βαρύνει τον εργοδότη, αποδεικνύεται από τα κατά νόμο προβλεπόμενα δικαιολογητικά και καταχωρείται στα τηρούμενα βιβλία απεικόνισης συναλλαγών του), εφόσον η συνολική αξία των παροχών σε είδος υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων (300) ευρώ ανά φορολογικό έτος.
Σύμφωνα με τις περιπτώσεις ι’ και ια’ της παραγράφου 1 του άρθρου 14 Απαλλαγές από μισθωτή εργασία και συντάξεις, από τον υπολογισμό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις εξαιρούνται :
ι) τα ασφάλιστρα που καταβάλλονται από τον εργαζόμενο ή τον εργοδότη για λογαριασμό του εργαζομένου στο πλαίσιο ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων και
ια) τα ασφάλιστρα που καταβάλλονται από τον εργοδότη για την ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή κάλυψη του υπαλληλικού του προσωπικού ή για την κάλυψη του κινδύνου ζωής ή ανικανότητας του στο πλαίσιο ασφαλιστηρίου συμβολαίου, μέχρι του ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ ετησίως ανά εργαζόμενο.
Συμπερασματικά λοιπόν η δαπάνη των ομαδικών ή ατομικών συνταξιοδοτικών ασφαλιστηρίων συμβολαίων καθώς και των συμβολαίων ιατροφαρμακευτικής και νοσοκομειακής κάλυψης που καλύπτονται από την επιχείρηση θεωρούνται επιχειρηματικές δαπάνες και εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα.
Ανακύπτει όμως θέμα για το αν και πότε θεωρείται εισόδημα για τον καλυπτόμενο.
Κατά τη γνώμη μου από τα παραπάνω εξάγονται τα εξής συμπεράσματα κατά περίπτωση :
Τα ασφάλιστρα που καταβάλλονται από τον εργαζόμενο ή τον εργοδότη για λογαριασμό του εργαζομένου στο πλαίσιο ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων εξαιρούνται από τον υπολογισμό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία (περ. ι’ παράγραφος 1, Άρθρο 14) και συνεπώς δεν προκύπτει θέμα μείωσης των αμοιβών του λόγω φόρου. Σε περίπτωση όμως ατομικού συνταξιοδοτικού ασφαλιστηρίου συμβολαίου το οποίο καταβάλλεται από τον εργοδότη δεν απαλλάσσεται και θεωρείται εισόδημα από μισθωτή εργασία ως παροχή σε είδος και πάντα με την προϋπόθεση ότι η παροχή αυτή αθροιζόμενη με τις άλλες παροχές του άρθρου 13 παράγραφος 1 υπερβαίνουν τα 300 ευρώ και επομένως φορολογείται βάσει της κλίμακας των μισθωτών μειώνοντας την αμοιβή του στο ποσό του αναλογούντος φόρου.
- Τα ασφάλιστρα που καταβάλλονται από τον εργοδότη για την ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή κάλυψη του υπαλληλικού του προσωπικού ή για την κάλυψη του κινδύνου ζωής ή ανικανότητας του στο πλαίσιο ασφαλιστηρίου συμβολαίου, εξαιρούνται από τον υπολογισμό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία μέχρι του ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ ετησίως ανά εργαζόμενο (περ. ια’ της παραγράφου 1 του Άρθρου 14) και τυχόν υπερβάλλον ποσό θα θεωρηθεί εισόδημα από μισθωτή εργασία και θα φορολογηθεί.
Σημειώσεις :
Οι εκκαθαριστές μισθοδοσίας (λογιστήρια) πρέπει να αποτιμούν τις παραπάνω παροχές, πλέον των 300 ευρώ, που προσαυξάνουν το φορολογητέο εισόδημα των ανωτέρω προσώπων και να τις συμπεριλαμβάνουν και αυτές στις βεβαιώσεις αποδοχών των εισοδημάτων από μισθωτή εργασία και συντάξεις που θα χορηγηθούν.
Πλεονεκτήματα Ομαδικής Ασφάλισης Προσωπικού
- Αποτελεί επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό για υψηλότερη αποδοτικότητα & παραγωγικότητα
- Προσελκύει και συγκρατεί ικανά στελέχη που θα εργασθούν για την επιτυχία της εταιρείας
- Επιβεβαιώνει το ενδιαφέρον της επιχείρησης για τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα του ανθρώπινου δυναμικού της
- Προστατεύει το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων και των οικογενειών τους
- Προσφέρει ατμόσφαιρα οικονομικής ασφάλειας πριν και μετά την συνταξιοδότηση
- Κτίζει σχέσεις εμπιστοσύνης και πίστης της εταιρείας
- Δημιουργεί σύγχρονα πακέτα αμοιβών
- Επιφέρει στην επιχείρηση εικόνα κύρους και υψηλού επαγγελματισμού προσφέροντας ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και προστιθέμενη αξία
Φορολόγηση καταβολής ασφαλίσματος
Το ποσό του ασφαλίσματος που καταβάλλεται από ασφαλιστικές εταιρείες για ομαδικά ασφαλιστήρια συνταξιοδοτικά συμβόλαια ή συμβόλαια ζωής που έχει κάνει ο εργοδότης για τους εργαζόμενους του, φορολογείται με ειδικό τρόπο βάσει του άρθρου 15 παράγραφος 4 του Ν.4172/2013.
Συγκεκριμένα, το ποσό του ασφαλίσματος που καταβάλλεται στο πλαίσιο ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων φορολογείται αυτοτελώς ως εξής :
α) Με συντελεστή 15% για κάθε περιοδικά καταβαλλόμενη παροχή
β) Με συντελεστή 10% για εφάπαξ καταβαλλόμενη παροχή μέχρι σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ.
γ) Με συντελεστή 20% για εφάπαξ καταβαλλόμενη παροχή κατά το μέρος που υπερβαίνει τις σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ.
Οι συντελεστές των πιο πάνω περιπτώσεων αυξάνονται κατά 50% σε περίπτωση είσπραξης από τον δικαιούχο ποσού πρόωρης εξαγοράς (άρθρο 15 Ν.4172/2013).
(Σημειώνεται ότι από την παράγραφο 16 του άρθρου 72 του Ν. 4172/2013 ορίζεται ότι «Τα σωρευμένα κεφάλαια που αντιστοιχούν σε καταβαλλόμενα έως 31-12-2013 ασφάλιστρα του εργαζομένου εξαιρούνται από την οριζόμενη στην παράγραφο 4 του άρθρου 15 φορολόγηση.)
Δεν θεωρείται πρόωρη εξαγορά ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων κάθε καταβολή που πραγματοποιείται σε εργαζόμενο ο οποίος έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα ή έχει υπερβεί το 60ο έτος της ηλικίας του, καθώς και καταβολή που γίνεται χωρίς τη βούληση του εργαζομένου, όπως σε περίπτωση απόλυσης του εργαζομένου ή πτώχευσης του εργοδότη (άρθρο 15 Ν.4172/2013).
Τα ποσά των παραπάνω περιπτώσεων συμπληρώνονται στον κωδικό 659-660 «Εισοδήματα που απαλλάσσονται από τον φόρο ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο» του εντύπου Ε1 Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος και υπόκεινται σε εισφορά αλληλεγγύης βάσει κλίμακας και πάντα αθροιστικά με τυχόν άλλα εισοδήματα.
Για τις επενδυτικές πρακτικές και λοιπές απορίες και διευκρινίσεις για τα ομαδικά συνταξιοδοτικά προγράμματα αρμόδιος είναι ο Ασφαλιστικός Σύμβουλος.